Czy rodzaj matrix ma znaczenie? Rola izolacji siedliska w kształtowaniu struktury genetycznej i dynamiki populacji kamionki
Czas trwania projektu: 2011-2014
Status projektu: Zakończony
Kierownik projektu: Anna Wereszczuk
Wykonawcy projektu: Mgr Anna Wereszczuk
Dr hab. Andrzej Zalewski

Zarys badań:

Fragmentacja środowiska stanowi obecnie globalny problem, powodując utratę środowisk bytowania, izolacje populacji zasiedlających poszczególne płaty i w konsekwencji spadek liczebności populacji. W wyniku fragmentacji pomiędzy dostępnymi płatami środowiska użytkowanymi przez populacje tworzy się przestrzeń, która utrudnia, a nawet uniemożliwia dyspersję i przepływ genów – matrix. W izolowanych populacjach będą zachodziły zmiany struktury genetycznej i demograficznej w dużym stopniu zależne od stopnia izolacji, na który wpływa rodzaju matrix oddzielający poszczególne płaty.

Kuna domowa (kamionka, Martes foina) jest drapieżnikiem ściśle związanym z terenami antropogenicznymi, zamieszkuje wsie, miasteczka i duże miasta. Podczas dyspersji wykorzystuje tereny otwarte, strefy ekotonu i niewielkie płaty lasów w krajobrazie rolniczym, jednocześnie unikając dużych kompleksów leśnych. Prawdopodobnie właśnie duże kompleksy leśne stanowią barierę w dyspersji kamionki, co prowadzi do tworzenia się izolowanych populacji.

Cel projektu:

Celem projektu jest określenie możliwości przepływu genów pomiędzy „wyspowymi” populacjami w odniesieniu do otaczającego te populacje matrix a także, w jaki sposób ograniczenie przepływu genów wiąże się z zachowaniami zwierząt, użytkowaniem przestrzeni, co w konsekwencji wpływa na zagęszczenie populacji zasiedlającej poszczególne płaty środowiska.

Metodyka:

Badania będą prowadzone w dwóch środowiskach o różnym stopniu izolacji wynikającej z rodzaju matrix (1) we wsiach zlokalizowanych w dużym kompleksie leśnym oraz (2) we wsiach rozmieszczonych w terenie rolniczym z małymi płatami lasu. W badaniach zostaną wykorzystane różnorodne metody, między innymi telemetria (w celu określenie wielkości i pokrywania się areałów, pośrednio ocena liczebności), monitorowanie zwierząt za pomocą fotopułapek (identyfikacja osobników i ocena zagęszczenia) czy analizy genetyczne materiału zebranego za pomocą pułapek włosowych.

Informacja dla wolontariuszy:

W projekcie istnieje możliwość odbycia praktyk lub wolontariatu. Wolontariusz/praktykant weźmie udział w: namierzaniu osobników wyposażonych w nadajniki radiotelemetryczne, odłowach kun w celu nałożenia im nadajników, obsłudze pułapek włosowych i fotopułapek, tropieniu zimą i wprowadzaniu danych do bazy danych.

Zgłoszenia prosimy przesyłać na następujący adres.