W Instytucie Biologii Ssaków PAN realizowano trzy projekty w ramach programu Unii Europejskiej Leonardo:
1) Projekt Leonardo da Vinci - Transfer Innowacji
EuroGIS-GPS – Testowanie umiejętności w zakresie gromadzenia danych przyrodniczych
Numer projektu: UK/11/LLP-LdV/TOI-463
Czas trwania projektu: 24 miesiące (10.01.2011 – 30/09/2013)
Koordynator: Ambios Ltd, UK
Partnerzy:
Streszczenie projektu:
Podstawą polityki ochrony przyrody w Europie, ochrony zagrożonych obszarów Natura 2000 i zagrożonych gatunków i siedlisk jest dyrektywa siedliskowa (1992). Jednym z założeń dyrektywy jest gromadzenie danych przyrodniczych i wykorzystywanie ich m.in. do pomiaru tempa zmian klimatycznych. Informacje gromadzone w skali ogólnoeuropejskiej pokazują zmiany w skali czasowej i przestrzennej.
Dane przyrodnicze są zazwyczaj gromadzone i archiwizowane przez pracowników terenowych (np. służby ochrony środowiska, służby leśne, pracownicy parków narodowych i krajobrazowych, przedstawiciele władz lokalnych, społeczeństwa oraz przedsiębiorstw, organizacje pozarządowe) i wolontariuszy. Technologiami wykorzystywanymi w gromadzeniu danych przyrodniczych są Globalny System Pozycjonowania (GPS) i Systemy Informacji Przestrzennej (GIS). W Europie nie istnieją obecnie jednolite standardy szkoleń i zdobywania kwalifikacji zawodowych w tym zakresie.
Celem tego projektu jest wymiana doświadczeń w zakresie zastosowania technologii GPS-GIS między partnerami projektu, wypracowanie jednolitych standardów oraz przetestowanie ich podczas szkoleń prowadzonych dla pracowników terenowych i wolontariuszy.
W ramach projektu przeanalizowane zostaną i zintegrowane programy szkoleniowe istniejące w pięciu krajach partnerskich. W modyfikacji i ujednoliceniu programu szkoleń uczestniczyć będą prowadzący szkolenia oraz szkoleni pracownicy terenowi i wolontariusze, co pozwoli określić poziom kwalifikacji GPS i GIS niezbędnych do gromadzenia danych przyrodniczych. W ramach projektu zostanie również zidentyfikowana droga do uzyskania oficjalnych ogólnoeuropejskich kwalifikacji zawodowych w zakresie wykorzystania technologii GPS i GIS. Jednym z narzędzi wykorzystywanych w projekcie będzie innowacyjna technologia połączeń internetowych – tzw. webinar.
Projekt łączy starania specjalistów w zakresie edukacji, ekologii i zastosowania różnych technologii, reprezentujących instytuty badawcze, uniwersytety oraz organizacje pożytku publicznego.
2) Mobilność Leonardo da Vinci
Osoba do kontaktów: dr Rafał Kowalczyk, e-mail: rkowal@zbs.bialowieza.pl
Program stażu szkoleniowego: podczas pobytu w Instytucie Biologii Ssaków PAN w Białowieży praktykanci uczestniczą w projektach badawczych realizowanych w Puszczy Białowieskiej. Praktykanci są szkoleni w metodach zbierania danych i monitoringu zwierząt oraz gromadzą więdzę dotyczącą ekologii i ochrony ssaków oraz bioróżnorodności.
Zadania praktykantów:
- uczestnictwo w projektach dotyczących biologii i ekologii różnych ssaków
- radio-telemetria żubra, dzika i jelenia;
- ściąganie danych z obroży GPS
- określanie pozycji za pomocą odbiornika GPS
- orientacja w terenie i czytanie mapy;
- zapoznanie się z programami GIS;
- zbieranie materiałów w terenie (pobieranie prób roślinności)
- montaż i monitorowanie kamer do obserwacji zwierząt;
- rozpoznawanie gatunków ssaków i ptaków
- rozpoznawanie śladów i tropów zwierząt
3) Pilotażowy program nauczania online dla monitorowania bioróżnorodności
Zdobywanie wiedzy od doświadczonych pracowników.
Projekt nr: 2009-1-GB2-LEO04-01280 4
Czas trwania projektu: 2 lata (1.08.2009-31.07.2011)
Instytucje partnerskie: Instytut Biologii Ssaków PAN, Polska; Ambios Ltd (Zjednoczone Królestwo); Gyöngybagolyvédelmi Alapitvány (Węgry)
Streszczenie projektu:
Projekt ma na celu rozszerzenie i polepszenie monitoringu bioróżnorodności w Europie, poprzez partnerstwo instytucji z różnych krajów europejskich, wymianę dobrych praktyk oraz umożliwianie kształcenia i stopniowego zdobywania wiedzy przez młodych, nie posiadających zawodowych kwalifikacji i doświadczenia osób, za pośrednictwem doświadczonych pracowników. Monitoring bioróżnorodności dostarcza wspólnego europejskiego wzorca dla zrozumienia wpływu realizowania polityki na zmiany klimatyczne. Projekt odnosi się do bieżącej luki w tym względzie doświadczanej przez sektor ochrony środowiska. Poprzez włączanie kluczowych reprezentatywnych instytucji z 4 krajów Wspólnoty Europejskiej, oraz wykorzystanie odmiennego podejścia, partnerstwo wypracuje pilotażowy program nauczania online w celu wzbogacenia ekologicznych umiejętności terenowych. Wzajemne wizyty planowane w projekcie będą również korzystne dla indywidualnego rozwoju poprzez wymianę tematycznych, kulturowych i językowych doświadczeń uzupełnianych przez program nauczania społecznego Web 2.0. Wymiana nauczycieli (doświadczonych pracowników) i praktykantów wspomogą rozwój specyficznego pilotażowego zestawu materiałów dla nauczania online, który wspomoże zdobywanie i wykorzystywanie wiedzy i umiejętności przez uczestników projektu obecnie i w przyszłości. Materiały do nauczania online będą rozprowadzane do odpowiednich organizacji w Europie w celu zaopiniowania. Wyniki projektu będą wykorzystane do przygotowania wniosku do programu Rozwój Innowacyjności w 2011 roku.
Materiały szkoleniowe dotyczące ochrony sowy płomykówki
(dostępne w językach: angielskim, węgierskim i polskim)
http://www.abcgis.co.uk/barnowls/
Materiały szkoleniowe dotyczące monitoringu borsuków
Galeria zdjęć ze spotkania w Białowieży (styczeń 2011):