| Czas trwania projektu: | 2021-2025 |
|---|---|
| Status projektu: | Aktywny |
| Kierownik projektu: | dr hab. Rafał Kowalczyk |
| Wykonawcy projektu: |
dr hab. Marta Kołodziej-Sobocińska dr Tomasz Borowik mgr Barbara Marczuk mgr Tomasz Kamiński prof. Graham Kerley (Nelson Mandela University, SA) |
Koncepcja gatunku uchodźcy, została opracowana w odniesieniu do żubra, którego występowanie jest ograniczone do suboptymalnych środowisk leśnych, co skutkuje obniżeniem dostosowania i zagęszczeń, ale coraz więcej danych wskazuje, że gatunki uchodźcy występują na wszystkich kontynentach i obejmują różnorodne gatunki zwierząt. Obecnie głównym ograniczeniem tej koncepcji jest brak poznania mechanizmów, które wpływają na słabsze dostosowane tych gatunków w środowiskach suboptymalnych. Mechanizmy te mogą obejmować oddziaływanie odgórne (np. drapieżnictwo) lub oddolne (np. zasoby żywieniowe). Planowany projekt będzie analizował ten problem przy zastosowaniu metod nieinwazyjnych poprzez skupienie się na wpływie zasobów pokarmowych na rozród i wskaźniki makrofizjologiczne populacji żubrów mających dostęp do zróżnicowanych zasobów pokarmowych. Różnice w strukturze siedlisk w miejscach reintrodukcji i stosowanych praktykach zarządzania, w tym zróżnicowanie ilości i jakość pokarmu dostarczanego żubrom zimą (od warunków naturalnych bez dokarmiania po intensywne dokarmianie zimowe), tworzą naturalny eksperyment terenowy do testowania wpływ jakości diety na strategię rozrodu i dostosowanie dużych roślinożerców.
Cele projektu:
1) poznanie rocznego wzorca jakości diety w populacjach żyjących w naturalnych warunkach i tych, w których występuje zimowe dokarmianie;
2) przeanalizowanie wpływu warunków pokarmowych na kondycję ciała żubrów w wielu populacjach;
3) zbadanie parametrów rozrodczych i synchronizacji rozrodu w populacjach żubrów o zróżnicowanym dostępie do zasobów pokarmowych.
Badania będą prowadzone w wolno- i pół-wolno żyjących populacjach żubrów i obejmą zarówno metody terenowe, jak i laboratoryjne. Projekt stanowi nowatorskie połączenie nieinwazyjnych metod w celu przeprowadzenia zaawansowanego modelowania statystycznego do badania interakcji między zasobami pokarmowymi, kondycją ciała, stresem pokarmowym i rozrodem populacji żubrów w gradiencie warunków pokarmowych. To pierwszy tego rodzaju projekt dotyczący największego i unikatowego ssaka Europy, który był modelem do opracowania koncepcji gatunku uchodźcy. Gatunki te są coraz częściej rozpoznawane na świecie, jednak brak jest badań nad wpływem zasobów pokarmowych na ich funkcjonowanie, co może mieć kluczowe znaczenie dla ich ochrony.