Czynniki kształtujące zmienność poziomu izotopów stabilnych węgla 13C i azotu 15N w kolagenie kostnym jelenia szlachetnego (Cervus elaphus) zasiedlającego różne środowiska (NCN, 2016/23/N/NZ8/03995)
Czas trwania projektu: 2017-2020
Status projektu: Aktywny
Kierownik projektu: mgr inż. Maciej Tomasz Sykut
Wykonawcy projektu: dr hab. Magdalena Niedziałkowska

Jeleń szlachetny (Cervus elaphus) jest jednym z niewielu dużych ssaków roślinożernych, który licznie występuje niemal w całej Europie, zarówno na terenach gęsto zalesionych, jak i otwartych, od czasów prehistorycznych po czasy współczesne. W ciągu ostatnich lat powstało wiele prac opisujących wybiórczość środowiskową jelenia w przeszłości, określoną na podstawie zawartości izotopów stabilnych zawartych w kolagenie kostnym. Jednak do tej pory przeprowadzono niewiele badań nad zmiennością zawartości izotopów stabilnych kolagenie kostnym współczesnych jeleni, które mogłyby stanowić podstawę do interpretacji wyników analiz izotopowych wykonanych z wykorzystaniem materiału kopalnego. Celem tego projektu jest zbadanie czynników, które warunkują zmienności poziomu izotopów stabilnych węgla 13C (δ13C) i azotu 15N (δ15N) w kolagenie kostnym jelenia szlachetnego.
Głównym narzędziem naszych badań będzie analiza zawartości izotopów stabilnych węgla i azotu w kolagenie kostnym współcześnie żyjących jeleni z wykorzystaniem spektometrii mas. Materiał do badań będą stanowiły kości (paliczki i żuchwy) osobników odstrzelonych w trakcie oficjalnych polowań.
Nasze badania chcemy przeprowadzić na trzech poziomach:

  • międzypopulacyjnym: porównanie zawartość izotopów w kolagenie kostnym jeleni z populacji zasiedlających zróżnicowane środowiska, np. obszary dużych kompleksów leśnych, tereny otwarte, obszary górskie.
  • wewnątrzpopulacyjnym: zbadanie różnic z zawartości izotopów stabilnych pomiędzy łaniami i bykami oraz pomiędzy osobnikami dorosłymi i młodymi pochodzącymi z tego samego obszaru
  • wewnątrzosobniczym: porównanie zawartość izotopów pomiędzy różnymi częściami szkieletu tych samych osobników – pomiędzy kośćmi kończyn (paliczki) oraz kośćmi czaszki (żuchwy)

Rozpoznanie czynników kształtujących zmienności poziomu izotopów stabilnych węgla 13C (δ13C) i azotu 15N (δ15N) w  populacjach współczesnych będzie miało istotne znaczenie w interpretacji analiz poziomu izotopów stabilnych w szczątkach kopalnych. Wyniki niniejszego projektu pozwolą na stworzenie „bazy kalibracyjnej” umożliwiającej bardziej precyzyjne określenie warunków klimatycznych i siedliskowych, jakie panowały na obszarach zasiedlanych przez jelenie w przeszłości.